استراتژی برای شبکههای اجتماعی، خلاصهای است از همه قدمهایی که میخواهید برای رسیدن به اهدافتان در این شبکهها بردارید و هر آنچه امیدوارید پس از این اقدامات به دست آورید. این طرح باید شامل یک بررسی جامع از صفحههایی که تا کنون در شبکههای اجتماعی ایجاد کردهاید، باشد. اینکه صفحه شما اکنون در چه مرحلهای است، اهدافتان برای آینده نزدیک چیست و لیست کردن تمام ابزارهایی که میخواهید برای رسیدن به اهدافتان، از آنها استفاده کنید.
به طور کلی، هر چه طرح شما دقیقتر باشد، به شیوه موثرتری میتوانید آن را پیاده کنید. سعی کنید که این طرح را مختصر نگه دارید. آنقدر استراتژیتان را بزرگ و گسترده تدوین نکنید که غیر قابل دسترسی باشد. این طرح راهنمایی برای عملکرد شما خواهد بود، اما در عین حال معیاری برای اندازهگیری نیز هست، که با استفاده از آن میتوانید تعیین کنید که آیا در راه موفقیت قدم برمیدارید، یا اقداماتتان به شکست منجر خواهند شد.
گام اول: تعیین هدف برای هر صفحه در شبکههای اجتماعی
اولین قدم برای هر استراتژی مربوط به شبکههای اجتماعی، تعیین اهدافی است که میخواهید به آنها برسید. این اهداف به شما کمک میکنند تا اگر در طول مسیر متوجه شدید که به نتایج دلخواه دست نیافتهاید به سرعت راه دیگری پیدا کنید. بدون این اهداف، هیچ ابزاری برای سنجیدن موفقیت خود و نشان دادن آنچه که به دست آوردهاید، ندارید.
این اهداف، باید با اهداف کلی پروژه ترویجی شما همسو باشند، به این معنا که تلاشهایی که در شبکههای اجتماعی انجام میدهید در راستای پیشبرد پروژه ترویجیتان باشد. به علاوه، در نظر داشته باشید که معیارتان برای ارزیابی نحوه عملکردتان در شبکههای اجتماعی باید فراتر از تعداد لایکهایی که به دست میآورید و یا همخوان شدن مطالبتان باشد. به عنوان مثال، به تعداد افرادی که شخصا به شما برای کمک و یا کسب اطلاع از پروژه ترویجیتان مراجعه میکنند و به ترافیک تارنمایتان توجه داشته باشید. سعی کنید از روش تعیین هدف هوشمند (SMART)استفاده کنید. در این روش تمام اهدافتان باید مشخص، قابل اندازهگیری، قابل دستیابی، مرتبط و زمانبندی شده باشند.
گام دوم: بررسی و مرور همه جانبه فعالیتهایی که تا کنون در شبکههای اجتماعی انجام دادهاید
قبل از آنکه برنامهریزی برای فعالیتهای شبکههای اجتماعی را آغاز کنید، لازم است که وضعیت کنونی خود را در شبکههای اجتماعی بررسی کنید و ببینید که از چه نوع فعالیتهای پاسخ مناسب دریافت کردهاید. به عبارت دیگر، مخاطبین خود را شناسایی کنید، فعالیتها، نیازها و شبکههای اجتماعی که برای آنها قابل دسترسیتر هست را بیابید. همچنین برای اینکه دید شما توسعه پیدا کند عملکرد سایرگروههای فعال در شبکههای اجتماعی به خصوص گروههای مشابه با خودتان را بررسی کنید. این کار نیازمند آن است که دریابید چه کسانی هم اکنون از طریق این شبکهها با شما ارتباط برقرار میکنند، گروه مخاطب شما در کدام یک از شبکههای اجتماعی فعالیت بیشتری دارد و حضور شما در شبکههای اجتماعی در مقایسه با رقیبانتان چگونه است.
پس از این بررسی، شما میبایست تصویر واضحی از تمام صفحههای اجتماعی که پروژه ترویجی شما را نمایندگی میکنند، افرادی که مدیریت آنها را بر عهده دارند و اینکه هر یک چه هدفی را دنبال میکنند، داشته باشید. باید از این «فهرست زنده» به طور مرتب نگهداری کنید، خصوصا با رشد پروژه ترویجیتان.
به علاوه، در این بررسی، باید مشخص شود که چه حسابهایی از شبکههای اجتماعی باید به روز شوند، و چه حسابهایی لازم است به طور کامل حذف شوند. در این مرحله برای شما مشخص میشود کدام یک از شبکههای اجتماعی برای فعالیتهای ترویجی شما مناسبتر هستند. به عنوان مثال، شاید اینستاگرام برای یک پروژه مناسبتر باشد و فیسبوک برای یک پروژه دیگر. سعی کنید به اندازه کافی زمان صرف کنید و هدف هر یک از پروفایلهایتان در شبکههای اجتماعی مختلف را بیابید. اگر نمیتوانید این هدف را بیابید باید آن پروفایل را حذف کنید.
گردآوری و گزارش (Report) حسابهای جعلی نیز که با نام پروژه شما فعالیت میکنند باعث میشود تا افرادی که نام شما را جستجو میکنند و میخواهند با شما ارتباط برقرار کنند، به شما دسترسی داشته باشند. به علاوه، اهداف و ارزشهایتان را در یک جمله کوتاه، برای هر یک از حسابهایتان در شبکههای اجتماعی مختلف، بنویسید. همین یک جمله به شکلگیری دقیقتر و تمرکز فعالیتهای شما بر اهدافی مشخص برای هر یک از شبکههای اجتماعی و همینطور آشنایی بیشتر مخاطبان با شما، کمک میکند. این جمله هدایت کننده همه فعالیتهای شما خواهد بود و اگر در طول راه از تاثیر این صفحات کاسته شود، به شما کمک میکند که به مسیر درست برگردید.
گام سوم: حسابهای شبکههای اجتماعیتان را ایجاد کنید و یا بهبود بخشید
حالا که تمام حسابهایتان را بررسی کردهاید، زمان آن فرا رسیده است که حضورتان را در این فضا، صیقل دهید. ابتدا انتخاب کنید که کدام یک از شبکههای اجتماعی به بهترین شکل با اهداف شما مطابقت دارند. اگر هنوز پروفایلی در شبکههای اجتماعی که باید بر آنها متمرکز شوید ندارید، آنها را با در نظر گرفتن مخاطبان و اهداف بزرگترتان، بسازید. اگر هم حسابهای کاربری دارید، اشکالاتشان را برطرف و به روزشان کنید. در نظر داشته باشید که هر کدام از شبکههای اجتماعی مخاطبان متفاوتی دارند. این موضوع به شما در تعیین استراتژی برای فعالیت در آن شبکهها کمک میکند و به همین دلیل هم باید هر شبکه را با در نظر داشتن مخاطبانش اداره کرد.
بهینهسازی این حسابهای کاربری با توجه به ساختارهای موتورهای جستجو، میتواند برای تارنمای سازمان و یا پروژه ترویجی شما ترافیک بیشتری ایجاد کند. به طور کلی، پروفایلهای شبکههای اجتماعی باید به طور کامل تکمیل شده باشند، عکسها، تصاویر و متون برای هر کدام از آنها و با توجه به ویژگیشان طراحی شده باشد.
گام چهارم: از شبکههای اجتماعی تاثیرگذاران در حوزه پروژهتان، رقبا، داوطلبان و هوادارانتان انگیزه بگیرید
یکی از مهمترین دلایل حضور و فعالیت پروژههای ترویجی در شبکههای اجتماعی این است که مخاطبان این پروژهها در این شبکهها حضور دارند. این غالبا به این معنا است که رقبای شما نیز به طور معمول در این شبکهها فعال هستند. گرچه ممکن است که این موضوع کمی باعث نگرانی شما شود، اما در واقع بیانگر این است که دانش بسیاری در مورد اینکه چطور اهداف و انگیزهایتان را در این شبکهها اجرایی کنید، در اختیار شما است. بدین ترتیب شما در مییابید که چه منابع و اطلاعاتی، بیشتر مورد توجه مخاطبان واقع میشود و آنها را به مشارکت ترغیب میکند. به علاوه، میتوانید روشهایی را شناسایی کنید که شما را از سایرین و پروژههایی که تا حدی با شما شباهت دارند، متمایز کند.
به اینکه مخاطبانتان چه منابعی را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذارند، توجه کنید و از همان شیوهها بیشتر استفاده کنید. یکی دیگر از منابع انگیزه، افراد تاثیرگذار در حوزه پروژه ترویجی شما هستند. آنها را دنبال کنید و از آنها بیاموزید.
گام پنجم: یک برنامه محتوایی و یک تقویم تهیه کنید
محتوای بینظیر یکی از مهمترین عوامل موفقیت در شبکههای اجتماعی است. برنامه و طرح شما، برای شبکههای اجتماعی پروژه ترویجی و یا کارزارتان، حتما باید شامل طرحی برای محتوا باشد. این طرح شامل استراتژیهای مورد نظرتان برای تولید و گزینش محتوا، به همراه یک تقویم است. طرح محتوای شما باید پاسخگوی این سوالات باشد:
۱ـ قصد دارید چه نوع محتوایی برای شبکههای اجتماعی تولید کنید؟
۲ـ در چه فاصله زمانی محتوای تهیه شده را به اشتراک خواهید گذاشت؟
۳ـ گروه مخاطب شما برای هر نوع محتوا کیست؟
۴ـ چه کسی مسئول تولید محتوا است؟
۵ـ چطور این محتوا را ترویج میکنید؟
تقویم محتوایی شما شامل فهرستی از تاریخ و زمانهایی است که قصد دارید محتواها را منتشر کنید. تقویمتان را بسازید و نوع و پیام محتواها را قبل از موعد مقرر تعیین کنید. حتما در نظر داشته باشید که این تقویم ارزشها و اهداف شما را منعکس کند. یک راه موثر دیگر این است که یک ماتریس محتوا بسازید، که تعداد و نوع محتوا را تعیین میکند. برای مثال:
- ۵۰ درصد محتوا، مخاطب را به تارنمای شما هدایت میکند.
- ۲۵ درصد محتوا، از منابع دیگر آمده است.
- ۲۰ درصد محتوا در مورد پروژه ترویجی و سازمان شما است.
- ۵ درصد محتوا در مورد فرهنگ و یا موضوعات روز است.
اگر در مورد تخصیص منابع مردد هستید از قانون یکسوم برای شبکههای اجتماعی استفاده کنید:
- ۱/۳ محتوای شبکههای اجتماعی را، به ترویج موضوع پروژه ترویجی شما، تبدیل خواننده به مخاطب دائمی و ایجاد هواداران و افرادی که مایل به همکاری و فعالیت در جهت پروژه ترویجی شما باشند، اختصاص دهید.
- ۱/۳ محتوای شبکههای اجتماعی میبایست افکار، موضوعات و ایدههای افراد تاثیرگذار در حوزه پروژه ترویجی شما و یا افرادی که همانند شما فکر میکنند، در بر بگیرد.
- ۱/۳ محتوای شبکههای اجتماعی بر اساس تعاملات شخصی و ساختن و شناساندن پروژه ترویجیتان به صورت یک برند است.
گام ششم: امتحان کنید، ارزیابی کنید، و براساس آن برنامه پروژه ترویجیتان در شبکههای اجتماعی را تنظیم کنید
برای اینکه بفهمید که باید چه تغییراتی در استراتژی شبکههای اجتماعیتان ایجاد کنید، میبایست به طور متناوب در حال امتحان کردن باشید. میزان موفقیت هر یک از محتواها را در نظر داشته باشید. آمار و نتایج محتواهایتان را حتما به طور مداوم دنبال کنید. تعداد بازدید از تارنمای پروژه و سازمانتان را با استفاده از گوگل آنالیتیکس (Google analytics) دنبال کنید و ببینید چند درصد از این بازدیدها از طریق شبکههای اجتماعی به تارنمای شما هدایت شدهاند. موفقیتها و شکستهایتان را ثبت کنید و سپس استراتژی شبکههای اجتماعیتان را بر اساس این آمار تنظیم و تعدیل کنید.
یکی راه موثر دیگر برای سنجیدن موفقیتتان، نظرسنجی است. از هواداران شبکههای اجتماعیتان، بازدیدکنندگان تارنما و لیست ایمیلتان بپرسید که نظرشان در مورد کارهای شما در شبکههای اجتماعی چیست. این روش مستقیم، معمولا بسیار موثر است. از افرادی هم که به شما به صورت شخصی مراجعه میکنند و میخواهند با شما همکاری کنند و یا از پروژه ترویجی شما حمایت کنند، بپرسید که آیا شبکه های اجتماعی نقشی در این روند داشتهاند یا نه. زمانی که میخواهید استراتژیتان را بهبود ببخشید و به دنبال جایی برای توسعه هستید، درمییابید که این اطلاعات گرانبها به شما فهم و بینش بسیار عمیقی دادهاند و شما را به سمت آنچه باید تغییر دهید، هدایت میکنند.
درحالی که به سوی پیشبرد اهدافتان قدم برمیدارید، ممکن است احساس کنید که نیاز است برخی از این اهداف را تغییر دهید و یا اهداف جدیدی تعریف کنید. ممکن است در این راه چالشهای جدیدی نیز به وجود بیایند، که باید برای آنها چارهای پیدا کنید. اگر حوزه و یا مقیاس پروژه ترویجی شما گسترش پیدا کرد، ممکن است نیاز باشد که حضورتان در شبکههای اجتماعی را گسترش دهید و برای هر شاخه از پروژه حساب جداگانهای در نظر بگیرید و افراد جدیدی را به تیمتان برای اداره این حسابها اضافه کنید. بر اساس آمار و بینشی که به دست میآورید، استراتژیتان را تعدیل کنید و تیمتان را نیز در جریان قرار دهید.