«در آغاز من گمان می‌کردم که برای حفاظت از درختان کائوچو مبارزه می‌کنم، سپس فکر کردم که برای نجات جنگل‌های بارانی آمازون می‌جنگم! اکنون می‌دانم که من برای زندگی بشر مبارزه می‌کنم!».
این‌ها جملات چیکو مندز است، فعال روستایی محیط زیست، اهل برزیل، که زندگی‌اش را صرف دفاع از محیط زیست کرد. وی در سال ۱۹۴۴ متولد شد و در سال ۱۹۸۸ به قتل رسید! او ترویج‌گر حمایت از جنگل‌های بارانی آمازون بود.
چیکو مندز فعالیت خود را در همراهی با اعضای اتحادیه کارگران کائوچوسازی شروع کرد. آن‌ها از دولت درخواست کردند که قوانینی را برای کنترل استفاده مردم از درختان، جهت عدم آسیب‌رسانی به جنگل‌ها وعظ کند.
مندز به ایجاد شورای ملی کائوچوسازان در اواسط دهه هشتاد کمک کرد. او از طریق این سازمان، آگاهی درباره موضوعاتی مانند جنگل‌زدایی، آسفالت جاده‌ها و دامپروری را گسترش داد. نکته قابل توجه در فعالیت مندز، توجه به زیرساخت‌ها بود. او معتقد بود که برزیل نیاز به زیرساخت آموزشی برای کودکان، در حفاظت از محیط زیست دارد و این چیزی است که باید در برنامه آموزشی کودکان گنجاند.
با گسترش فعالیت مندز، نام او به عنوان یک فعال محیط زیست در برزیل، بر سر زبان‌ها افتاد. در سال ۱۹۸۷ صندوق دفاع از محیط زیست و فدراسیون ملی حیات وحش، مندز را برای متقاعد کردن بانک توسعه آمریکا، بانک جهانی و کنگره آمریکا در حمایت از ایجاد ذخایر استخراجی به شهر واشنگتن فرستادند.
فعالیت‌های او باعث خشنودی همگان نبود. به خصوص کسانی که از چپاول جنگل‌های آمازون، سود کلانی به جیب می‌زدند. مندز که از عواقب فعالیت خود آگاه بود، در تولد ۴۴ سالگی‌اش پیش‌بینی کرد که تا کریسمس زنده نخواهد ماند! او یک هفته پس از تولد ۴۴ سالگی‌اش در سال ۱۹۸۸ در خانه خود ترور شد. وی اولین قربانی نبود. پیش از او نوزده فعال روستایی محیط زیست در برزیل به قتل رسیده بودند!
خبر ترور مندز، به اخبار جهانی تبدیل شد و خشم همگانی را برانگیخت. اما حتی مرگ او، برای هدفش کارساز بود! حمایت از اتحادیه کائوچوسازان و اهدافش، به دلیل خشم عمومی از قتل مندز، پس از مرگ او افزایش یافت. در سال ۱۹۸۹ سومین همایش این اتحادیه برگزار شد و تشکل جدیدی برای حمایت از جنگل‌ها شکل گرفت که در نهایت به وضع قوانینی برای حمایت از حقوق آنان، محیط زیست و سرزمین‌های بومی انجامید.
در حال حاضر، موسسه‌ای که برای حفاظت از تنوع زیستی فعالیت می‌کند و بخشی از سازمان حفاظت از محیط زیست برزیل است، در بزرگداشت چیکو مندز، به اسم او نام‌گذاری شده است.
تهیه و تدوین: مدرسه پرتو